Рубрика: Ամառային պարտեզ

Հայաստան աշխարհը գոյություն է ունեցել և հիմա էլ կա հենց քաղցրահամ խաղողի շնորհիվ է:
֊Գովենք, գովենք, ու՞մ գովենք:
֊ Արևելքի խաղողին գովենք:

Գովենք, գովենք, ում գովենք,
Ջան, խաղող, ջան, ջան,
Խաղողի համը գովենք,
Ջան, խաղող, ջան, ջան:

Մամի, մամի, խաղողը հասե՞լ է
Երեխաները բռնում են միմյանց ձեռքից և ուղիղ գծով կանգնում: Շարքի վերջում
կանգնածներից մեկը մյուսին հարցնում է.

• Մամի, մամի, խաղողը հասե՞լ է:
  Մյուսը պատասխանում է.
• Հասել է, հասմըսել է,
  Շանը կտամ, գելին կտամ,
  Քեզ մի ճութ չեմ տա:
• Ինչո՞վ գամ` որ տաս:
• Դհոլ — զուռնով:
  Հարցնողն իր խմբով, դհոլի և զուռնայի ձայներին նմանեցնելով, որևէ երաժշտություն
  «նվագելով», շարքի առջևից գալիս և անցնում է պատասխանողի և նրա կողքին
  կանգնածի թևերի տակով: Երբ շարքը նորից շարվում է իր նախկին դիրքով,
  պատասխանողի կողքին կանգնածի դիրքը փոխվում է: Նրա ձեռքերը խաչված են, իսկ
  ինքըշրջված հակառակ կողմ: Երկխոսությունը կրկնվում է մի քանի անգամ: Յուրաքանչյուր երկխոսության վերջում հանձնարարությունը տարբեր է լինում ձիով,
  մեքենայով, թռչկոտելով, մի ոտքով թռնելով, ավանակով, հաց ուտելով (հա՜մ, հա՜մ, հա՜մ,
  հա՜մ,) երգելով, գնացքով, զմփիկով, նապաստակի նման ցատկելով և այլն: Ամեն անգամ
  անցնում են արդեն շրջվածի և կողքին կանգնածի բռնած ձեռքերի տակով: Երբ անցնում
  են վերջին զույգի թևերի տակով, պատասխանողն ասում է.
• Մամին կասիսխտոր ծեծեք: Շարքը, բաց չթողնելով ձեռքերը, ռիթմիկ թռիչքներ է կատարում բացականչելով.
• Չը՜խկ, չը՜խկ, չը՜խկ, չը՜խկ:
• Մամին կասի` լվացք ենք արել, պարանը կարճ է:
• Քաշենք` երկարի:
  Երկու կողմից խաղավարները, որոնց կողմից է շարքի կեսը, նրանց հետ քաշում են
  այնքան, մինչև մեջտեղի կամ որևէ զույգի ձեռքեր իրարից բաժանվեն:

Կարծում եմ, նոր սերնդի ներկայացուցիչների համար այս նախադասությունները, մեղմ ասած, տարօրինակ է հնչում, բայց ոչ սեբաստացիների: Որքան էլ որ զարմանալի թվա, այն մեր սաների մանկության անբաժանելի մասն էր կազմում: Ավելին, օրը օր չի լինում, եթե այդ օրվա ընթացքում գոնե մեկ անգամ չենք խաղում ծիսական խաղեր:

Խաղողածեսին ընդառաջ, այսօր պատրաստեցինք լոշիկ, որը ծեսի` ծիսական ուտեստն է։ Ալյուրը մաղեցինք: Հետո սկսում ենք խմոր հունցել՝ ալյուրի մեջ շաղախելով սեբաստացիական սիրով։ Գալիս է խմորի գնդերն անելու պահը:

Օդում մի քանի թռիչք անելուց հետո, լոշիկը նուրբ դրվում է թավայի մեջ։ Ահա պատրաստ է, անմահական հոտն է տարածել կրթական պարտեզով մեկ։

Խաղողահավաքի շրջանն է, ես վերադարձա մեր նախակրթարան՝ մի քանի օրով: Իմ այցելության ժամանակը համընկավ բերքահավաքի (խաղողաքաղի) հետ: Եվ առիթ ընձեռվեց մասնակցել այն գործին, որով երբևէ չէի զբաղվել:
Պարզվում է՝ խաղողաքաղը՝ հետաքրքիր, աշխույժ, ինչու ոչ, նաև համեղ գործընթաց է: Սաները և դաստիարակները հավաքվում են, գործը բաշխում իրար մեջ ու անցնում գործի: Աշխատանքն ավելի համ ու հոտով է դառնում ծեսի երգերի շնորհիվ: Խաղողը քաղեցինք, և ճանապարհ ընկանք դեպի Սուրբ երրորդություն եկեղեցի։ Օգոստոսի 14֊ին Խաղողօրհնեք էր և զարմանալի չէր լինի, եթե Արևելքի նախակրթարանում այդ տոնը չնշվեր։ Հագեցած և ծիսական օր ունեցանք։

Իսկ վերջում կատարեցինք միջավայրի խնամք։